ศูนย์พัฒนาชีวิตเด็กบ้านวังใหม่

ศูนย์พัฒนาชีวิตเด็กบ้านวังใหม่ ตั้งอยู่ที่ หมู่ 12 ต.ร่องเคาะ อ.วังเหนือ จ.ลำปาง ในบริเวณอาคารอเนกประสงค์หลังเก่าของโรงเรียนที่บ้านแม่ส้าน นำมาปรับปรุงเป็นบ้านพักสำหรับเด็ก 15 คน โดยมีคณะกรรมการซึ่งเป็นอาสาสมัครจากชาวบ้าน ในหมู่บ้านวังใหม่เป็นผู้ดูแล เริ่มเปิดดำเนินงานเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2545

หมู่บ้านวังใหม่ เป็นหมู่บ้านของชาวเขาเผ่าต่างๆ ได้แก่ เมี่ยน ลัวะ และลีซอ เนื่องจากการอพยพชาวบ้านที่ดำรงชีวิตแบบเกษตรกรรมในเขตภูเขาลงมาสู่พื้นราบ ซึ่งเป็นพื้นที่ไม่สามารถเพาะปลูกได้ ทำให้เกิดปัญหาเศรษฐกิจ ส่งผลให้ผู้ปกครองเด็กต้องย้ายถิ่นเพื่อหางานทำทั้งในและต่างประเทศ เกิดสภาพปัญหาเด็กถูกทอดทิ้งอย่างรุนแรง และปัญหายาเสพติดที่ระบาดทั้งการค้า และการเสพ ผู้ปกครองบางคนติดคุกเนื่องจากยาเสพติด บางรายเสียชีวิต หรือติดโรคเอดส์ การก่อตั้งศูนย์ฯ มีวัตถุประสงค์ เพื่อรับเด็กกลุ่มเสี่ยงเข้ามาดูแล และพัฒนาชีวิต รวมทั้งเด็กที่ผู้ปกครองย้ายไปทำงานรับจ้างนอกชุมชนตามฤดูกาล โดยมีพี่เลี้ยงพักในศูนย์เพื่อการดูแลอย่างใกล้ชิด

นอกจากนี้ยังเป็นศูนย์กลาง ในการจัดกิจกรรมพัฒนาศักยภาพของเด็ก และเยาวชนในหมู่บ้านให้มีความเข็มแข็ง ทั้งนี้ทางศูนย์ฯ ยังต้องการรับการสนับสนุนทางด้านปัจจัยสี่ เครื่องอุปโภคบริโภค อุปกรณ์การศึกษา อุปกรณ์เพื่อกิจกรรมในการพัฒนาศักยภาพเด็ก เพื่อรองรับเด็กที่พักในศูนย์ และเด็กในหมู่บ้านวังใหม่ทุกคน

ความเป็นมา

จากการทำงานของมูลนิธิผู้หญิง เพื่อสร้างความเข็มแข็งแก่ชุมชน ในการมีส่วนร่วมคุ้มครองสิทธิของผู้หญิงและเด็ก โดยร่วมกับอาสาสมัครในพื้นที่จังหวัดต่างๆ ในการช่วยเหลือผู้หญิง และเด็กที่ได้รับความเดือดร้อน หรือประสบปัญหาความรุนแรงรูปแบบต่างๆ ทำให้มูลนิธิฯ ได้พบและทำงานร่วมกับอาสาสมัครบ้านวังใหม่ ซึ่งพบปัญหาเด็กถูกละเลย และเสี่ยงต่อการถูกละเมิดสิทธิในชุมชน

บ้านวังใหม่เป็นกลุ่มชนเผ่าที่ถูกอพยพจากบนเขา ให้ลงมาอยู่พื้นราบในปี 2537 โดยกรมป่าไม้ เหตุเพราะเป็นเขตต้นน้ำ (1A) บริเวณรอยต่อ 3 จังหวัด คือ ลำปาง เชียงราย และพะเยา ซึ่งเป็นชาวเมี่ยน ชาวลัวะ และชาวลีซอ

แม้จะได้รับการจัดสรรที่ดินแต่ประสบปัญหา ที่ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ ทำให้ชาวบ้านบางส่วนต้องอพยพออกไปหางานทำนอกหมู่บ้าน ไม่สามารถอยู่ดูแลครอบครัวได้ และการย้ายถิ่นยังส่งผลให้หญิง และเด็กบางคนต้องถูกชักจูงเข้าสู่การค้าประเวณี และตกเป็นเหยื่อของกระบวนการค้ามนุษย์ และส่งผลให้เกิดการแพร่ระบาดของโรคเอดส์ ชาวบ้านอีกบางส่วนที่ไม่สามารถออกไปทำงานที่อื่นได้ ต้องรับจ้างทั่วไปในหมู่บ้าน และมีรายได้น้อย ต้องหันเข้าสู่การค้า และเสพยาเสพติด ส่งผลให้ต้องถูกจำคุก บางคนเสพยาเสพติดจนหมดสภาพการทำงาน และไม่สามารถรับผิดชอบครอบครัวได้

จากสถานการณ์ดังกล่าว ส่งผลให้ผู้ปกครองไม่สามารถดูแลเด็กได้ ทำให้เกิดสภาพเด็กถูกทอดทิ้งอย่างรุนแรง ทางมูลนิธิผู้หญิงจึงร่วมกับอาสาสมัคร และผู้นำชุมชน จัดตั้ง และพัฒนา “โครงการศูนย์พัฒนา ชีวิตเด็กบ้านวังใหม่” โดยมีเป้าหมายเพื่อรับเด็กที่เป็นกลุ่มเสี่ยงเข้ามาดูแลในศูนย์ฯ และเป็นศูนย์กลางในการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาเด็กๆ ทุกคนในหมู่บ้านวังใหม่

ปัจจุบันศูนย์พัฒนาชีวิตเด็กบ้านวังใหม่ ให้การดูแลเด็ก ในบ้านพักเป็นจำนวนทั้งสิ้น 15 คน เป็นเด็กชาย 7 คน เด็กหญิง 8 คน เด็กส่วนใหญ่ กำลังศึกษาในระดับประถมศึกษา โดยมีอายุระหว่าง 8-15 ปี และเด็กในชุมชนอีก 50 คน

วัตถุประสงค์

1. เพื่อลดการใช้เด็กค้า และส่งยาเสพติดในชุมชน โดยให้การดูแล และช่วยเหลือด้านที่พัก อาหาร การศึกษา และพัฒนาชีวิตเด็กกลุ่มที่อาศัยอยู่ในชุมชนตามลำพัง จำนวน 15 คน

2. เพื่อรับดูแลและพัฒนาชีวิตเด็กกลุ่มที่ผู้ปกครองย้ายถิ่นไปทำงานรับจ้างนอกฤดูกาล โดยผู้ปกครองมีส่วนรับผิดชอบค่าใช้จ่ายบางส่วนตามกำลัง จำนวน 50 คน

3. เพื่อกระตุ้น และสร้างเสริมความเข็มแข็งให้แก่เยาวชนในการศึกษา รวบรวม วิเคราะห์ปัญหาของชุมชน ผลกระทบของการย้ายชาวบ้านออกจากป่าต่อวิถีชีวิตของชาวบ้าน และคิดค้นแนวทางแก้ไขปัญหาทั้งระยะสั้น และระยะยาว

4. เพื่อเป็นศูนย์กลางในการจัดกิจกรรมพัฒนาศักยภาพของเด็ก และเยาวชนในหมู่บ้านให้มีความเข็มแข็ง

รายนามคณะกรรมการศูนย์พัฒนาชีวิตเด็กบ้านวังใหม่

1) นายคมกฤษ วงศ์ชนิสรา – ประธานกรรมการ

2) นายวิรัตน์ รัตนวิจตสกุล -กรรมการ

3) นายแคะเฟย โดมไพรวัลย์ -กรรมการ

4) นายปฏิหาริย์ แซ่ลี -กรรมการ

5) นายทิศ แซ่เติ๋น -กรรมการ

6) นายอุ่งสาร วงศ์ประภัสสร – กรรมการ

7) นางจอยสิน ตั้งเจียมศรี -กรรมการ

8 ) นายชิงเจียว แซ่จ๋าว -กรรมการ

9) นางจันทรา แซ่จ๋าว -กรรมการ

10) นายสร้อย สุรดิษฐ์สกุล -กรรมการ

11) นางจันทร์ ตาสาม -กรรมการ

12) นายอาลุ แซ่หวัง -กรรมการ

13) นางอชมะ สถาพรจริยา – กรรมการ

14) นายจ่านกว๋ย แซ่ลี – กรรมการ

15) นางวิภา แซ่จ๋าว – กรรมการ

16) นางไหนซาง แซ่ล้อ – กรรมการ

กรรมการบริหาร

1) นายชาตรี พิทยาธำรง – ประธานกรรมการ

2) นายคมกฤษ วงศ์ชนิสรา – กรรมการ

3) นายทิศ แซ่เติ๋น – กรรมการ

4) นายเกษม สุจริต – กรรมการ

5) นางไหนซาง แซ่ล้อ – กรรมการ